با توجه به تجربیات گذشته بیشترین توجه مردم برای سرمایه گذاری باید به اقتصاد داخلی باشد.
سعید توتونچی کارشناس اقتصادی در پاسخ به اینکه با در نظر گرفتن شرایط برجام در روزهای آینده، بهترین استراتژی سرمایه گذاری برای مردم چه خواهد بود؟ اظهار کرد: تصور میکنم با توجه به تجربه ۴۰ سال گذشته در بخشهای مختلف اقتصادی، تجربه نیمه دوم سال ۹۰ و تشدید تحریمهای بسیار محدود کننده و ناجوانمردانه بین المللی، تجربه دوره برجام (دورهای که آمریکا تعهدات خود را به طور نسبی انجام داد) و بعد از برجام؛ تمامی این موارد تجربههای خوبی را از منظر اقتصادی و اقتصاد سیاسی ایجاد کرده است.
او در ادامه بیان کرد: با توجه به تمام این تجربیات و عقبه اقتصادی تصور میکنم دولت جدید تحت هیچ شرایطی منتظر مسائل، کمکها و رفع محدودیتهای بین المللی نخواهد شد. با توجه به تجربیات این چهار دوره یعنی؛ قبل از سال ۹۰، بازه سال ۹۰ تا امضای برجام، بازه امضا شدن برجام تا زمانی که طرفین برجام تا حدودی به طور نسبی به تعهدات خود عمل میکردند و بازه بعد از خروج آمریکا از برجام، دولت و سیاستمداران کشور اعم از چپ و راست، مستقل و غیر مستقل، معتدل و غیر معتدل به این جمع بندی رسیده اند که تنها راه نجات اقتصاد ایران بازگشت به اقتصاد داخلی است.
واحدهای تولیدی، بهترین گزینه سرمایه گذاری
او افزود: ضمن اینکه هر زمان که فرصتهای خارجی فراهم شد، تدبیر مدیریتی و اقتصادی بیان میکند که باید از آن به نحو صحیح استفاده کرد. اما مسائل و برنامه ریزیهای داخلی را نباید به تصمیمات بین المللی منوط کرد. پس ما هر لحظه آمادگی داریم که با دنیا تعامل کنیم، اما این به این معنی نیست که امورات نهادی داخلی، اصلاحات و اقدامات خود را به این مسائل بیرونی منوط کنیم.
توتونچی گفت: با توجه به این رویکرد باید بدانیم که با این جهت گیری در سالهای پیش رو حتما اقتصاد داخلی و ملی ما تقویت خواهد شد، به ویژه با محوریت بخشهای تولید و مولد؛ بنابراین بهترین، موثرترین و سود آورترین انتخاب برای سرمایه گذاری در واحدهای تولیدی است.
وجود رابطه با غرب در عین توجه به مسائل داخلی
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: علت این حس مثبت این است که به لحاظ اقتصاد سیاسی و تمام پست و بلندیها را در این چند سال با تمام وجود حس کردیم، هیچ کس طرفدار این نیست که رابطه با غرب را کنار بگذاریم، اما اینکه مسائل داخلی را متوقف رابطه با خارج کنیم یک اجهاف بزرگ در حق اقتصاد ملی است. زیرا ظرفیتهای خالی، با استعداد و بنیه دار در اقتصاد داخلی به قدری زیاد است که توجه و عنایت به آنها میتواند با رفع تحریمها و ارتباطات بین المللی با ضریب تکاثر بیشتر عایداتی را نصیب اقتصاد ملی کند.
او ادامه داد: من تصور میکنم که این حس و نوع تفکر از طرف مدیران و مسئولان ارشد کشور به بدنه اقتصاد، بخش خصوصی و فعالان اقتصادی القا میشود. یعنی اگر میخواهیم اصلاحات نظام بانکی، اصلاحات نظام مالیاتی، اصلاحات تامین اجتماعی و بیمه ای، اصلاحات نظام تعرفهای و گمرکی انجام دهیم با هدف نگاه و تقویت ظرفیتهای بالقوه داخلی باشد که بالفعل نشده و بالفعلهایی که به صورت کارآمد از آنها استفاده نشده که خود نشان دهنده یک تغییر ریلی در نگاه به مسائل اقتصاد ملی است. این امر انتظارات مثبت و سازندهای خواهد داشت و این پیام مثبت را به بازار سرمایه، بازار کالا و خدمات و تمام بازارهای داخلی خواهد رساند.
توتونچی بیان کرد: ما تقریبا به این جمع بندی رسیدیم و به نظرم کسی شکی در این موضوع ندارد که اقتصاد ایران به قدری مزیتهای مطلق و نسبی دارد که حتی با وجود تحریمها و ناسازگاریها نباید اقتصاد کشور را متوقف کنیم.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: نکتهای که باید به آن توجه شود این است که تلاطمات بازار داراییها مانند سکه، ملک و ارزهای خارجی محل مناسبی برای سرمایه گذاری و جولان نقدینگی نخواهد بود. بهترین کار این است که این سرمایهها در بخشهای تولید جمع شود.
با تحریم هم میشود تولید ملی را رونق داد
او ادامه داد: یک رویکرد دیگرم که کاملا شخصی است و هیچ ادلهای برای اثبات آن ندارم؛ تصور میکنم دنیا نیز با توجه به رویکردی که اقتصاد ایران و سیاستگذاران ارشد به خود میگیرند به این جمع بندی رسیده اند که نباید مانند سابق سختگیری کنند. زیرا اگر اقتصاد ایران بخواهد از ظرفیت درونزایی خود به صورت کامل و با همت ملی استفاده کند، شاید بسیاری از بازارها و شرکای تجاری در بیرون ضرر کنند.
توتونچی اظهار کرد: به عنوان مثال محصول ستاره خلیج فارس نوعی بنزین تولید میکند که کیفیت آن به دلیل نوع نفت خام ما به گونهای است که تمام تجار بین المللی بنزین، یک مقدار تناژ مشخصی از بنزین ستاره خلیج فارس را میخرند و با تناژ مشخصی از سایر بنزینها که استاندارد پایین تری دارد، مخلوط میکنند که بتوانند تقاضای بازار را پاسخ دهند.
او در پایان گفت: جالب است که مسئولان همین پالایشگاه میگویند که این خریداران نه به تحریم اعتنا میکنند، نه به محدودیتهای بین المللی و نه به محدودیتهای بانکی و ارزی. بلکه میگویند شما هر کجا که میتوانید بنزین خود را به ما برسانید و ما هر کجا که خواستید پول را در اختیارتان قرار میدهیم؛ بنابراین اگر ما روی نوع مزیتهای مطلق و نسبی اقتصاد ملی حرکت کنیم، تحریم و هزینههای آن مسائل فرعی محسوب میشود. / باشگاه خبرنگاران