افزايش قيمت بنزين در قالب طرح واقعي سازي قيمت حامل‌هاي انرژي در دستور کار قرار گرفته است.
بحث افزايش قيمت بنزين طي روزهاي گذشته بار ديگر مطرح‌شده است، شکل افزايش قيمت بنزين در سال ۹۸ تجربه تلخي را رقم زد باوجوداينکه دولت وقت به دنبال اصلاح نظام يارانه‌هاي انرژي بود اما به دليل شکل اجراي ناصحيح هزينه‌هاي فراواني به کشور تحميل کرد. حال بار ديگر بحث اصلاح يارانه انرژي از طرف مجلس يازدهم مطرح‌شده است.
واقعي‌سازي در دستور کار است نه گران کردن
فريدون عباسي عضو کميسيون انرژي مجلس شوراي اسلامي با اشاره به طرح تغيير قيمت حامل‌هاي انرژي اظهار کرد: اگر قيمت حامل‌هاي انرژي واقعي شود متعاقب آن مصرف انرژي کنترل مي‌شود و بايد به آن‌هايي که نيازمند واقعي هستند پرداخت‌هايي صورت گيرد.
اين نماينده مجلس، با اشاره به تعيين تکليف يارانه پنهان در حوزه نفت و بنزين که رهبر حکيم انقلاب در بخشي از بياناتشان در نخستين ديدار رئيس‌جمهور و اعضاي هيئت دولت سيزدهم به آن اشاره کردند، افزود: ما بايد با يک اهتمام و بااحتياط و با علم و رعايت حقوق مردم به‌ويژه اقشار آسيب‌پذير، قيمت‌هاي حامل‌هاي انرژي را واقعي کنيم.
وي افزود: البته مبناي اين اقدام، گران کردن حامل‌هاي انرژي نيست چراکه متأسفانه برخي رسانه‌هاي جنجال‌آفرين همواره اين موضوع را به اين سمت سوق مي‌دهند که افزايش حامل‌هاي انرژي مي‌تواند معيشت مردم را آسيب بزند لذا ما هم معتقديم که قيمت حامل‌هاي انرژي نبايد گران شود، اما بايد واقعي شود.
عضو کميسيون انرژي مجلس شوراي اسلامي گفت: اگر قيمت حامل‌هاي انرژي واقعي شود متعاقب آن مصرف انرژي کنترل مي‌شود و بايد به آن‌هايي که نيازمند واقعي هستند پرداخت‌هايي صورت گيرد.
اين نماينده مجلس با اشاره به طرحي در اين زمينه به‌عنوان طرح وان تأکيد کرد: اين طرح هم پيشنهاد خوبي است و مدتي بر روي آن کارشده است که ان‌شاءالله اميدواريم اختلالات آن در اجرا به‌درستي برطرف شود لذا ضرورت دارد که مجلس و دولت هم در رابطه با اجراي اين طرح باهم همکاري داشته باشند. اين طرح به افراد کمک مي‌کند تا يارانه‌اي که دولت در اختيارشان مي‌گذارد به هر نحو که مي‌خواهند استفاده کند و مابقي هزينه‌ها را واقعي بپردازد.
عباسي افزود: قطعاً اين قبيل طرح‌ها مي‌تواند مشکلات يارانه پنهان در حوزه نفت و بنزين را برطرف کند لذا زماني که قيمت حامل‌هاي انرژي به‌روز تعيين شود ديگر افراد بر مبناي پولي که دارند مصرف مي‌کنند و آن فردي که مصرف‌کننده بالاتري است قاعدتاً براي آن رفاهي که بهره‌مند مي‌شود، بايد پول بيشتري پرداخت کند.
وي تأکيد کرد: بايد يارانه‌اي که به ثروتمندان داده مي‌شود در کارت افراد و بخشي که تحت پوشش کميته امداد و افرادي که تحت پوشش بهزيستي هستند، بنشيند.
اين نماينده مجلس گفت: بااين‌حال ما در حال بررسي بر روي طرح‌هايي از اين قبيل هستيم ان‌شاءالله دولت جديد هم همکاري بيشتري در اين راستا با ما داشته باشد.
واقعي سازي قيمت همان افزايش قيمت است؟
عضو کميسيون انرژي از واقعي سازي قيمت حامل‌هاي انرژي صحبت کرد و گران کردن آن را تکذيب کرده است، با توجه به اينکه براي حامل‌هاي انرژي يارانه در نظر گرفته مي‌شود، واقعي‌سازي را بايد معادل برداشتن يارانه از حامل‌هاي انرژي عنوان کرد. اين بازي با کلمات مي‌تواند به اعتماد اجتماعي ضربه وارد کند و مردم نيز پشتيباني مناسبي از تصميمات مسئولان انجام ندهند.
يکي از اقداماتي که مي‌تواند افکار عمومي را نسبت به واقعي‌سازي قيمت حامل‌هاي انرژي اقناع کند، شفافيت در هزينه‌کرد منابع حاصله از اين طرح براي توسعه زيرساخت در کشور است، توسعه زيرساخت مي‌تواند عدالت اجتماعي در خصوص هزينه‌کرد منابع انرژي به‌عنوان سرمايه‌اي که متعلق به آيندگان نيز است را اجرايي کند.
قيمت بنزين بايد مطابق فوب خليج فارس شناور باشد
در همين خصوص سعيد ميرترابي بابيان اينکه قيمت بنزين در ايران فاصله بسياري با فوب خليج فارس دارد، اظهار کرد: در قانون برنامه‌هاي توسعه تأکيد شده که قيمت بنزين بايد با فوب خليج‌فارس يکسان شود، البته قيمت فوب خليج‌فارس بر اساس بازارهاي جهاني است و تحت تأثير بازار با افزايش و يا کاهش قيمت مواجه خواهد شد.
اين کارشناس حوزه انرژي بابيان اينکه قيمت بنزين در ايران مصوب و ثابت است، تصريح کرد: اگر قيمت‌ها با فوب خليج‌فارس يکسان شود، قيمت بنزين در داخل کشور در اثر قيمت دلار و قيمت جهاني نفت تغيير مي‌کند.
وي در خصوص اقناع افکار عمومي بيان کرد: زيرساخت‌ها، امکانات و آمادگي رواني جامعه براي پذيرش اين موضوع بايد پيش از اجراي آن بررسي شود، اما بر اساس قانون برنامه توسعه بايد سال‌ها پيش اين اتفاق مي‌افتاد که هنوز اجرايي نشده است. با توجه به افزايش قيمت ارز، با اجرايي شدن اين قانون قيمت بنزين افزايش قابل‌توجهي خواهد داشت؛ بنابراين لازم است دولت با به کار گرفتن راهکارهايي، اين افزايش قيمت را از محل افزايش درآمدي که از اين طريق ايجادشده، براي دهک‌هاي کم‌درآمد جامعه جبران کند.
به گفته وي؛ کسري بودجه دولت حدود ۵۰ درصد پيش‌بيني مي‌شود و يکي از راهکارهاي جبران اين کسري بودجه افزايش قيمت بنزين است البته بايد اقداماتي براي حمايت از دهک‌هاي پايين جامعه انجام داد.
ميرترابي عنوان کرد: علاوه برافزايش درآمدهاي دولت، قاچاق سوخت به‌صورت ريشه‌اي در کشور حل خواهد شد، تا زماني که قيمت بنزين در ايران نسبت به کشورهاي همسايه کمتر است، بنزين از کشور ما به ساير کشورها سرازير شده و قاچاق بنزين اجتناب‌ناپذير است.
سياست پلکاني گزينه محتمل دولت سيزدهم
رضا مقيمي با اشاره به ابعاد قيمت‌گذاري بنزين در اقتصاد اظهار کرد: بنزين به‌عنوان کالايي استراتژيک همواره به‌عنوان يکي از محورهاي اصلي سياست‌گذاري دولت‌ها در حوزه انرژي بوده است، طي سال‌هاي اخير اقداماتي براي مديريت قيمت صورت گرفته اما با توجه به نرخ تورم و کمبود بودجه دولت، ارائه يارانه به اين بخش فشار مضاعفي به دولت وارد کرده است.
وي افزود: به نظر مي‌رسد با توجه به تجربه افزايش قيمت بنزين در دولت دوازدهم، دولت جديد با استفاده از سياست پلکاني نسبت به واقعي سازي قيمت بنزين اقدام کند، اين سياست مرحله‌اي مي‌تواند ضريب سازگاري مردم با تصميمات را افزايش دهد.
مرادي ادامه داد: حل مشکل يارانه‌هاي انرژي به‌عنوان يکي از موانع جدي که منابع مالي دولت را مي‌بلعد نبايد در سايه بحث‌هاي معيشتي فراموش شود، معمولاً دولت‌ها با اقدامات عوام گرايانه به دنبال کسب محبوبيت از طريق عدم افزايش قيمت حامل‌هاي انرژي هستند. / آنا
