خبر درگذشتش عصر جمعه ـ ۱۵ خرداد ماه ـ به یک‌باره منتشر شد و بسیاری را شگفت‌زده و غمگین کرد. حجت‌الاسلام سید محمود دعایی ـ مرد مهربان و باسابقه اطلاعات و رسانه، سن چندان کمی هم نداشت، اما رفتن همیشگی‌اش برای بسیاری از اهالی رسانه، به منزله‌ی از دست دادن یک پشت‌گرمی و نشستن به عزای بزرگ و عزیزی همراه است.
هفت سال قبل در ماه رمضان ۹۴ به روزهای طلایی آمد و در سخنانش به نکاتی اشاره کرد که به لحاظ تاریخی جذاب و شنیدنی بود. حالا به بهانه خداحافظی همیشگی با یار امام (ره) و مرد باسابقه عرصه رسانه مروری خواهیم داشت بر کلام او که در خبرگزاری دانشجویان ایران خطاب به مدیران و خبرنگاران عنوان شد.
سید محمود دعایی از امام خمینی(ره) به عنوان معلم بزرگ اخلاق، انسان وارسته و عبد صالح خدا یاد کرد که به او در امر اخلاق رسانه‌ای دو توصیه کرده‌اند و آن اینکه دروغ نگویید و تندروی نکنید.
او گفت: «نفس کلام منطقی تایید خودش را دارد این اولین توصیه‌ای بود که امام(ره) به ما داشتند؛ اینکه سعی کنیم در بیان، اصول اخلاقی حفظ شود و اضافه‌گویی نشود.»
حجت الاسلام دعایی که ۴۲ سال است مدیرمسوول روزنامه اطلاعات بود، در بازدید از روزهای طلایی، این رسانه را یک خبرگزاری مبارک و میمون دانست که پایه‌گذاری آن بر اخلاق بوده است؛ می‌گفت: کسانی که با انگیزه‌های آرمانی، انگیزه‌های فرهنگی و اسلام ناب تصمیم گرفتند که بنیان این خبرگزاری را بگذارند، افراد شایسته‌ای بودند و اکنون هر کجا که هستند باز هم منشأ خدمات فرهنگی هستند.
او سپس در کلامش رمز پایداری روزنامه اطلاعات که سه سال دیگر و در غیاب سرپرستش ۱۰۰ ساله می‌شود را یادآور شد و اعتدال، میانه‌روی، دوری از تندروی، دوری از چپ‌روی و راست روی و حفظ حرمت و کرامت افراد را به عنوان صفاتی برشمرد که موجب شد «اطلاعات» با تلاش در جهت رعایت آنها، عنوان پایاترین روزنامه ایرانی را به خود اختصاص دهد.
مدیر مسوول روزنامه اطلاعات در این دیدار، سپس به برخی مسائل اخلاقی که در زمینه‌ی خبر و رسانه وجود دارد اشاره کرد و گفت: خودم را قابل نمی‌دانم چیزی پیرامون اخلاق رسانه عرضه کنم اما چند تجربه دارم که فکر می‌کنم بیان آنها می‌تواند برای شما مفید باشد،همان طور که برای خود من درس بوده است.
حجت الاسلام دعایی ادامه داد: قبل از انقلاب مثل الان نبود، فضای مجازی وجود نداشت و از امکانات تکثیر و توزیع امروزی خبری نبود. تبلیغ در آن ایام، شرایط پیچده و سختی داشت.اگر امکان یک موج رادیویی در اختیار کسی می‌بود، یک امکان خیلی مغتنم و یک فرصت ارزشمندی تلقی می‌شد. من تحت تعقیب بودم و برای اینکه دستگیر نشوم ناگزیر بودم که از کشور خارج شوم. سال ۴۶ به نجف مشرف شدم و در محضر امام(ره) بودیم. شرایط سیاسی آن موقع شرایط پیچیده‌ای بود؛ یعنی اختلافات دو رژیم حاکم بر ایران و عراق سرانجام به یک موج تبلیغاتی وسیع علیه هم انجامید که ما هم از این وضعیت به نفع نهضت مردم ایران سود جستیم.
حجت الاسلام دعایی یادآور شد: یک روز مرحوم «آقا مصطفی»، خدا رحمتشان کند، به من گفتند که ما اگر بخواهیم از امکانات رادیویی عراق استفاده کنیم امکان پذیر است، آیا شما این آمادگی را دارید از استودیو پخش رادیو بغداد استفاده کنید؟ خب پیشنهاد فوق العاده‌ای بود و در عین حال بی‌خطر هم نبود. چون به هر حال عراق کشور بیگانه‌ای بود و از نظر ما آن رژیم، یک رژیم غیر مطلوبی محسوب می‌شد، هرچند که با رژیم ایران درگیر بودند. من به ایشان گفتم ممکن است این عمل در عین فوایدی که دارد – فریادی که می‌زنیم و به هم وطنانمان می‌رسد و خطابه‌هایی که می‌خوانیم – اما در کنارش ممکن است اتهامی ایجاد شود و همکاری با بعثی‌ها تلقی شود و مسائلی را پیش بیاورد. خوب است که از حضرت امام(ره) اجازه بگیریم. ایشان گفتند به همان دلیلی که شما می‌گویی، ما نمی‌خواهیم اگر تبعاتی دارد، این تبعات دامن امام(ره) را بگیرد، ما می‌خواهیم این کار را انجام دهیم اگر مفید واقع شد و استقبال شد، طبیعتا ایشان هم به عنوان عنصری که علاقه‌مند به مسائل مبارزه هستند، فعالیت‌های تبلیغاتی ما را تأیید خواهند کرد و اگر مشکلی ایجاد شد که ناگزیر شدیم تعطیل کنیم، بهتر است اطلاع نداشته باشند و دامن ایشان منزه باشد. با همین استدلال بیش از یک ماهی بود که برنامه را شروع کردیم و بین ۲۰ دقیقه تا نیم ساعت در بخش فارسی رادیو بغداد تحت عنوان «نهضت روحانیت در ایران» برنامه داشتیم. در این برنامه ما نوعا اعلامیه‌ها و خطابه‌ها و حتی سخنرانی‌های امام(ره) را که از ایران می‌فرستادند، پخش می‌کردیم و اطلاعات و اخبار مفیدی را عرضه می‌کردیم. کسانی که مخالف با این برنامه بودند و به نوعی علاقه‌مند به رژیم شاه بودند، این‌ها در نجف به امام(ره) مراجعه کرده بودند و گفته بودند دوستان شما از رادیوی بعثی‌ها صحبت‌های شما را تبلیغ می‌کنند و امام هم گفته بودند من خبری ندارم و در رابطه با من نیستند.اما پس از آن از حاج آقا مصطفی پرسیده بودند و ایشان هم گفته بودند، بله چنین چیزی هست و ما از فلانی خواستیم برنامه‌ها را اجرا کند و ایشان الان مشغول است و شب‌ها برنامه دارند.
دعایی گفت: امام(ره) مرا خواستند و گفتند جریان چیست؟ من آن ایام برنامه‌هایی را که اجرا می‌کردم در دفترچه‌ای پاک نویس می‌کردم و تقریبا یک ماه و نیم برنامه‌ها را پاک‌نویس کرده بودم. خدمت امام بردم و گفتم این حرف‌ها را می‌زنیم. ایشان فرمودند که من این برنامه‌ها را دیدم، در مجموع خوب بود اما دو اشکال داشت؛ یکی اینکه شما گاهی دروغ گفتید، دروغ نگویید، دوم اینکه گاهی در برنامه‌ها تند رفتید و از ناسزاگویی استفاده کردید.شما سعی کنید که منزه صحبت کنید.من حساس شدم بدانم دروغی که بوده، کجاست؟ ایشان گفتند در یکی از برنامه‌ها در دفاع از من گفتید که پیشوای نهضت که متهم به حمایت از فئودال‌ها است و با اصلاحات اراضی مخالفت کرده است، این پیشوا حتی یک وجب زمین هم ندارد، در حالی که ما زمین داریم. ما در خمین زمین‌هایی داریم که متعلق به ماست و اخوی من در آن زمین‌ها کشاورزی می‌کنند و البته سهم من را به فقرای فامیل می‌دهند و اگر در فامیل فقیر نبود به فقرای دیگر تقسیم می‌کنند و این‌طور نیست که من زمین نداشته باشم. این دروغ است و تصحیح کنید. مورد ناسزاگویی نیز بیشتر مربوط به مفاسد منحوس پهلوی بود که امام (ره) توصیه فرمودند از فحاشی پرهیز کنید. در واقع ایشان با اصل افشاگری مفاسد مشکلی نداشتند ولی به ادبیات به کار گرفته شده معترض بودند. این دو درس از همان زمان برای من جاودانه شد؛ پرهیز از دروغ‌گویی و دوری از ادبیات سخیف حتی در مبارزه با دشمن. فکر می‌کنم این دو، درس بزرگی برای اخلاق امروز ما در رسانه باشد.
به گزارش روزهای طلایی، حجت‌الاسلام سیدمحمود دعایی، مدیرموسسه اطلاعات ایران ظهر امروز ـ یکشنبه ـ ۱۵ خرداد ماه ـ در سن ۸۱ سالگی بر اثر ایست قلبی دار فانی را وداع گفت.
انتهای پیام
